Daltononderwijs
Bij ons op school werken we volgens de Daltonkernwaarden zoals die ooit door grondlegster Helen Parkhurst werden bedacht. Dat betekent kort gezegd dat we er naar streven leerlingen te leren zelf de touwtjes in handen te nemen als het gaat om hun schoolse en persoonlijke ontwikkeling. In behapbare stappen leren kinderen dat ze zelfverantwoordelijk zijn voor hun werk en gedrag. Daarbij bewaken we een duidelijke doorgaande lijn. We kijken per leerjaar goed naar wat we van de kinderen (individueel) mogen verwachten en in welke stappen we die verantwoordelijkheid en de daarbij horende zelfstandigheid aanleren. Alle Daltonafspraken worden geborgd in ons Daltonbeleidsplan.
De Daltonzienswijze gaat uit van de volgende kernwaarden:
Vrijheid in gebondenheid
Leerlingen krijgen de mogelijkheid hun eigen keuzes te maken. Dit alles wel onder het toeziend oog van de leerkracht. Een leerling kan tijdens het zelfstandig werken zelf kiezen welk vak hij/zij aan wil pakken. Wat ze per vak kunnen doen is af te lezen op hun weektaak (groep 5 t/m8), dagtaak (groep 3 en 4) of het taakbord (groep 1 en 2). Die taak is een onmisbaar hulpmiddel binnen het Daltononderwijs.
Verder kiezen de kinderen zelf een werkplek om hun zelfstandige schooltaken aan te pakken. Zoeken ze een rustige plek of is er juist overleg nodig bij de taak?
In het middagdeel, tijdens de wereld oriënterende vakken, werken kinderen aan door henzelf gekozen opdrachtenkaarten.
Samenwerken
Als Daltonschool geloven we in de kracht van samenwerken. Kinderen kunnen ontzettend veel van elkaar leren. Er is tijdens het zelfstandig werken dan ook veel ruimte om samen te werken. In onze klassen hebben de leerlingen elke week een vast maatje. Door veel van maatje te wisselen leren kinderen met verschillende mensen samen te werken. Tijdens onze instructielessen proberen we de kwaliteit van dat samenwerken op te krikken door leerlingen verschillende werkvormen aan te leren die ze door de jaren heen meenemen.
Zelfstandigheid
Onze leerlingen leren vanaf het begin zelfstandig een taak tot een goed einde te brengen. Van de ‘moet-werkjes’ in groep 1 tot het verantwoordelijk zijn voor een complete weektaak in de bovenbouwgroepen. Maar zelfstandig zijn betekent meer dan alleen zorg dragen voor je werk. We leren kinderen ook op sociaal vlak zo zelfstandig mogelijk problemen op te lossen. Leerlingen proberen kleine conflicten en problemen samen met de betrokken leerlingen op te lossen. Vaak al simpelweg door het goede voorbeeld te geven.
Verantwoordelijkheid
Goed Daltononderwijs valt of staat bij het geven van verantwoordelijkheden. We maken kinderen steeds meer verantwoordelijk voor hun eigen leerproces. Dat doen we door ze te leren doelen te stellen en die doelen inzichtelijk te maken op databorden. Onze leerlingen leren hoe ze hun eigen werk na kunnen kijken en daar eisen aan te stellen. Ze leren iets met hun fouten te doen en zichzelf wijzer te vragen. Op andere manieren maken we kinderen verantwoordelijk door ze mee te laten beslissen over klassenregels en schoolse zaken. Dat gebeurt in de bovenbouw bijvoorbeeld in geplande klassenvergaderingen en door een klassenvertegenwoordiger te kiezen voor in de leerlingenraad. Daarin denken ze mee over schoolse zaken zoals bijvoorbeeld een sponsorloop, de inrichting van het schoolplein of het gebruik van materialen. De leerlingenraad vergadert geregeld met de directeur om wensen vanuit de klassen kenbaar te maken.
Reflectie
We leren onze kinderen eerlijk naar zichzelf en hun resultaten te kijken. Leerlingen zien op hun taak welke doelen ze moeten halen en samen met de leerkracht bepalen ze of ze aan die doelen voldoen. Door zelf na te kijken en te reflecteren op product en handelen worden ze wijzer over hun eigen kunnen. Dat bouwen we op een speelse wijze op. Door bijvoorbeeld een spiegel waarin je aan jezelf vertelt of je jouw lesdoel hebt bereikt en nadenkt over wat beter kon en of je hulp nodig hebt. Bij reflecteren hoort ook het in gesprek gaan met kinderen. Naast de dagelijkse gesprekken die in de klassen plaatsvinden is het bij ons op school gebruikelijk dat kinderen vanaf groep 5 samen met hun ouders deelnemen aan een rapportgesprek.
Effectiviteit
Bij alle bovenstaande uitgangspunten nemen we als basisschool in acht dat het daltononderwijs gericht moet zijn op een effectieve inzet van tijd, menskracht en middelen. Dat betekent dat u van ons als leerkrachten mag verwachten dat we goed kijken naar de (individuele) leeropbrengsten van onze leerlingen en middels uitgebreide analyses van toetsgegevens een groepsplan opstellen dat er op gericht is om elk kind de juiste vorm van begeleiding te bieden.
Nu u wat meer op de hoogte bent van wat Dalton inhoudt en hoe wij het op onze school vormgeven, begrijpt u vast, dat wij op onze school niet alleen een Daltonhouding verwachten van onze leerlingen, maar dat Dalton voor ons een zienswijze is die doorleeft moet worden door iedereen die met onze school verbonden is. De relatie ouders/verzorgers-kind-school en het wederzijdse vertrouwen in elkaar is de leidraad om tot goed leren te komen. Alleen dan kan een kind zich ontwikkelen tot wat Helen Parkhurst ooit voor ogen had:
Het kind ontwikkelt zich tot een persoon die onbevreesd in het leven staat, vol van zelfvertrouwen is, creatief leert te zijn, initiatief toont, sociaal vaardig is en die zijn/haar (maatschappelijke) verantwoordelijkheid neemt. Kortom, kinderen met lef is wat we nodig hebben!